Khi Instagram đạt cột mốc 1 tỷ người dùng vào năm 2018, Mark Zuckerberg đã gọi đó là “một thành công đáng kinh ngạc”. Ứng dụng chia sẻ hình ảnh và video mà Facebook sở hữu được nhiều người ca ngợi là một cú hit lớn và thường xuyên thu hút được rất nhiều đối tượng trẻ tuổi.
Tuy nhiên, ngay cả khi đạt được thành công vang dội, MXH này vẫn không thể tránh được một mối đe dọa hiện hữu rằng người trẻ tuổi đang mất dần sự hứng thú vào nền tảng này.
“Nếu chúng ta đánh mất chỗ đứng trong lòng thanh thiếu niên Mỹ, Instagram sẽ mất cả lộ trình”, theo các tài liệu nội bộ của Instagram từ tháng 10/2020.
Mất vị thế sang tay của TikTok và Snapchat
Nỗi sợ hãi của Instagram về việc đánh mất dần những người dùng trẻ tuổi (nhóm người dùng chính của MXH này) càng làm nổi bật lên sự cạnh tranh khốc liệt giữa các nền tảng mạng xã hội. Hai đối thủ chính của Instagram là TikTok và Snapchat đang có sự phát triển mạnh mẽ nhờ những điểm mới mẻ của mình.
Hiện nay, Instagram đang sở hữu hơn 1,3 tỷ người dùng và vẫn duy trì vị thế số một trong các nền tảng. Bên cạnh đó, TikTok bám sát ngay sau với hơn 1 tỷ người dùng và Snapchat là khoảng 500 triệu.
Tuy nhiên, trong một cuộc khảo sát mới đây từ công ty dịch vụ tài chính Piper Sandler, 35% thanh thiếu niên cho biết Snapchat là nền tảng mạng xã hội yêu thích của họ, và ngay sau là TikTok với 30%. Trong khi đó, Instagram chỉ đứng thứ 3 với tỉ lệ 22%.
“Trong bất kỳ ngành công nghiệp truyền thông nào, điều mới mẻ và thú vị nhất sẽ thu hút được giới trẻ. Chúng ta đang ở trong một thời điểm giao thoa văn hóa, nơi mọi người dường như đang cảm thấy mệt mỏi với một văn hóa đầy khát vọng và biểu diễn như Instagram”, Brooke Duffy, phó giáo sư chuyên các vấn đề văn hóa tại Đại học Cornell cho biết.
Gần đây, các giám đốc cấp cao của Instagram đã bắt đầu dành sự quan tâm đặc biệt đến nhóm người dùng vị thành niên. Trong một cuộc họp vào tháng trước, họ tỏ ra lo lắng khi dữ liệu mới nhất cho thấy sự gia tăng người dùng trẻ tuổi mới đang có dấu hiệu dừng lại.
Điều này thực sự là một báo động đối với Instagram. Trước đây, nhóm người dùng vị thành niên thường dành tới 3-4 tiếng mỗi ngày để sử dụng ứng dụng, nhiều hơn gần gấp đôi so với nhóm người dùng lớn tuổi hơn. Do đó, nếu nhóm đối tượng mục tiêu của MXH này suy giảm, đó sẽ là vấn đề rất lớn với mạng xã hội này.
Cố gắng thu hút người dùng trẻ tuổi
Vào năm 2013, Zuckerberg đã cố gắng mua lại Snapchat để tăng sức hấp dẫn của Facebook đối với nhóm người dùng trẻ tuổi. Tuy nhiên, việc này đã không thành công và Facebook quyết định thu hút nhóm đối tượng bằng cách bổ sung tính năng cho các ứng dụng mà họ sở hữu.
Đến năm 2016, Instagram đã sao chép một tính năng chính của Snapchat được gọi là Stories (Tin), cho phép người dùng chụp ảnh, quay video và đăng chúng dưới dạng cập nhật trạng thái tạm thời trong 24 giờ.
Trên thực tế, tính năng này của Instagram đã thu hút được phần đông người dùng là sinh viên và nhóm tuổi từ 15-19. Trong khi đó, nhóm người dùng trẻ hơn, cụ thể là 13-15 tuổi, lại dường như không quá quan tâm đến tính năng này.
Theo các tài liệu nội bộ, ngân sách quảng cáo và tiếp thị của hãng trong năm 2021 đã lên tới 390 triệu USD, so với chỉ 67,2 triệu USD trong năm 2018. Điều này nhằm mục đích thu hút nhiều hơn nhóm đối tượng người dùng trẻ tuổi và kéo họ về với Instagram. Tuy nhiên, điều này lại vô tình đưa đến cho Instagram một vấn đề mới.
Đầu năm 2018, một số nhân viên của Instagram đã đặt câu hỏi rằng liệu các chiến dịch quảng cáo nhắm vào trẻ em 13 tuổi có thể vô tình thu hút trẻ em dưới 11 tuổi hay không. Theo Đạo luật bảo vệ quyền riêng tư của trẻ em trên mạng vào năm 1998 tại Mỹ, bất kỳ hoạt động thu thập thông tin cá nhân của trẻ em dưới 13 tuổi đều là bất hợp pháp. Do đó, Instagram đã sự đẩy mình vào thế khó khi tiếp cận nhóm người dùng này.
Ngoài ra, trong tài liệu chiến lược vào tháng 10/2020, Instagram đã chỉ ra những dấu hiệu đỏ khác. Một cuộc khảo sát đối với những người từ 13-44 tuổi cho thấy nhóm người dùng này đang rời bỏ MXH này để đến với các đối thủ cạnh như YouTube và TikTok. Trong khi đó, thanh thiếu niên đặc biệt bị thu hút bởi Snapchat vì các tính năng thú vị, và đặc biệt có khả năng mã hóa tin nhắn cá nhân.
Instagram làm mọi thứ để sinh tồn
Vào tháng 9/2018, Kevin Systrom và Mike Krieger, những người sáng lập Instagram, đã rời Facebook sau khi xung đột với Zuckerberg. Ông Mosseri, một giám đốc cấp cao lâu năm của Facebook, được bổ nhiệm để điều hành Instagram.
Với những thay đổi về lãnh đạo, Facebook đã nỗ lực hết mình để biến Instagram thành một điểm thu hút chính đối với người dùng trẻ. Cụ thể, Instagram bắt đầu tập trung vào dữ liệu có tên “thời gian thanh thiếu niên dành cho nền tảng”. Mục đích là để tăng lượng thời gian mà thanh thiếu niên sử dụng ứng dụng này với các tính năng bao gồm Instagram Live – một công cụ phát sóng và Instagram TV – nơi người dùng tải lên các video dài tới một giờ.
Tuy nhiên, những công cụ này chưa thể giúp Instagram chiếm được ưu thế so với TikTok và Snapchat. “Giữa thời kỳ đại dịch Covid-19, những người trẻ tuổi đang coi các tính năng chia sẻ cốt lõi của Instagram kém thú vị hơn trước, và việc không có gì mới mẻ tiếp tục là một rào cản lớn đối với công ty”, theo tài liệu nội bộ của Instagram.
Vào tháng 5, ông Mosseri đã chia sẻ một tuyên bố về tầm nhìn của Instagram với các nhân viên. Ông cho biết nền tảng này sẽ là “nơi mà những người trẻ tuổi xác định bản thân và tương lai”. Lúc đó, Instagram đang phát triển một ứng dụng dành cho trẻ em dưới 13 tuổi.
Tuy nhiên, mọi thứ đã bị tạm dừng sau khi Frances Haugen, một cựu quản lý tại Facebook, tiết lộ rằng Instagram đang làm tổn hại đến tâm lý của một số thanh thiếu niên. Về phần mình, ông Mosseri khẳng định công việc vẫn chưa kết thúc và Instagram sẽ tạo ra một nền tảng phù hợp với lứa tuổi từ 10-12.
VN-Tek